تحلیل گفتمان انتقادی و کاربرد آن در پژوهشهای علم اطلاعرسانی
Authors
Abstract:
هدف: این مقاله روش تحلیل گفتمان انتقادی (که یکی از روشهای کیفی و تفسیری است) و کاربردهای محتمل آن در پژوهشهای علوم کتابداری و اطلاعرسانی و نیز، زمینههای استفاده و نقدهای مرتبط با این روش را بیان میکند. روش: مقالۀ حاضر از نوع تحلیلی است. در این نوع مقالات، نظریه یا روش خاصی گسترش مییابد، با شواهد نوینی استحکام بخشیده میشود، تبیینات دیگری مییابد، یا با تأمل و تردید یا انتقاد به آن توجه میشود. به همین دلیل، مقالۀ حاضر نیز رویکرد تحلیل گفتمان انتقادی را در مطالعات حوزۀ علم اطلاعرسانی گسترش میدهد و زمینههای تحقیقی جدیدی عرضه میکند و در این زمینه، تبیینات جدیدی برای این رویکرد نیز ارائه خواهد کرد. یافتهها: تحلیل گفتمان انتقادی، رویکردی در تحلیل گفتمان است که پرکتیسهای گفتمانی و غیرگفتمانی، هر دو، را به رسمیت میشناسد. هدف آن تحلیل ایستا از متونی چون آگهیها، پوسترها، تراکتها و مواردی از این قبیل، از طریق گرامر کارکردی هالیدی است تا ایدئولویهای طبیعیشده و پنهان متون را کشف کند و تبیینات اجتماعی از آن ارائه دهد. از آنجا که کتابداری و اطلاعرسانی در گذرگاه تولید و مصرف متن است و تحلیل گفتمان انتقادی نیز در هنگام تحلیل، به تولید و مصرف متن توجه دارد، متون وارد یا تولیدشده در این حوزه، شاید محمل خوبی برای کشف نظمهای گفتمانی خاص و تبیین ایدئولوژیهای بهنجارشده باشد.
similar resources
کاربرد تحلیل گفتمان انتقادی در ترجمه از عربی به فارسی
رویکرد گفتمانی برخلاف نگرش متن محور،همه عوامل مؤثر در شکل گیری معنا در متن را مورد توجه قرار می دهد و علاوه بر جنبه های زبانی متن، بافت موقعیتی و در کل فرازبان را نیز در نظر می گیرد و در نوع انتقادی آن به ایدئولوژی و روابط قدرت به عنوان عامل جهت دهنده به متن توجه می شود؛ چنین رویکردی بر خلاف نگرش جزئی نگر متن محور، شناختی همه جانبه از متن به مترجم می دهد. بر این اساس، نگارنده در مقاله حاضر برآن...
full textتحلیل گفتمان انتقادی و ادبیات
تحلیل گفتمان انتقادی و نقد زبان شناختی با ادبیات از طریق مطالعات تحلیل متون ادبی، سبک شناسی و نقد ادبی مرتبط است. تحلیل گران گفتمان انتقادی بر این باورند که متون ادبی نیز مانند سایر متون در خدمت ارتباط اند. از این رو آنها را نیز می توان با نگرش و روش انتقادی تحلیل نمود. تاریخ، ساختارهای اجتماعی و ایدئولوژی در نقد زبان شناختی از منابع اصلی دانش به شمار می روند و تحلیل گرانِ رویکرد تحلیل گفتمان ان...
full textتحلیل انتقادی گفتمان چانه زنی
تحلیل گفتمان به بررسی تأثیر روابط انسانی، جنسیتی، فرهنگی و ارزشهای اجتماعی بر گفتمان میپردازد و چگونگی نمایش این روابط در متن را مطالعه میکند. در این راستا، این پژوهش در بررسی پدیده اجتماعی چانهزنی از رویکرد تحلیل گفتمان انتقادی با توجه به فرآیند کنترل ذهن مخاطب بهره میگیرد. به باور فوکو، قدرت محدود به ساختار تعاملی از پیش تعیینشدهای نیست و مشارکان کلام بهواسطه ماهیت غیرقطعی قدرت، در گف...
full textتحلیل گفتمان انتقادی لامیۀ العرب
گفتمان انتقادی، کارکرد زبان در جامعه و سیاست را بررسی میکند و معتقد است که عواملی همچون بافت تاریخی، روابط قدرت و سلطه، نهادهای اجتماعی و فرهنگی و ایدئولوژیکی، متن یا صورت زبانی و معانی جدید را به وجود میآورند. و گفتمان را میسازند. و در این رویکرد، زبان آینه ی شفافی نیست که حقایق را بنمایاند؛ بلکه شیشهی ماتی است که حقایق را تحریف میکند. بنابراین در این مقاله، سعی بر آن است تا ب...
full textMy Resources
Journal title
volume 47 issue 1
pages 5- 26
publication date 2013-03-21
By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.
Hosted on Doprax cloud platform doprax.com
copyright © 2015-2023